Tüketici Hukuku
Tüketici Hukukunun Kapsamı
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca “ Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi” tüketici olarak; “ Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem” tüketici işlemi olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda sayılan sözleşmelerde tüketicinin korunması için Kanunda çok kapsamlı düzenlemeler mevcuttur. Bunlardan en önemlisi tüketicinin cayma hakkıdır.
Tüketici Hakları ve Korunması
Tüketici hakları, tüketicilerin satın aldıkları ürün veya hizmetler konusunda sahip oldukları haklardır. Korunma yasaları ise tüketicilerin haklarını korumaya yönelik düzenlemeleri içerir. Tüketici hakları ve korunması ile ilgili temel bilgiler şunlardır:
Tüketici Hakları
- Ürünün gerçek özelliklere sahip olması hakkı
- Garanti ve iade hakkı
- Etiketleme ve fiyat bilgilendirme hakkı
Tüketicinin Cayma Hakkı
İş yeri dışında kurulan sözleşmeler, Mesafeli sözleşmeler, Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeler gibi tüketici sözleşmelerinde tüketici herhangi bir gerekçe göstermeden ve cezai şart ödemeden 14 gün içinde sözleşmeden cayabilir. Cayma hakkına ilişkin tüketiciye bilgi verilmemişse bu süre bir yıla kadar uzayacaktır. Dolayısıyla mutlaka tüketiciye cayma hakkında ilişkin bilgilendirme yapılmış olmalıdır.
Cayma hakkının kanunda belirtilmiş birtakım istisnaları bulunmaktadır. Örneğin tüketici tarafından özel olarak sipariş edilmiş elbise örneğinde tüketici verdiği siparişten sonra cayma hakkını kullanamaz. Zaten böyle bir durumda cayma hakkı, satıcı için çok ciddi hak kaybına sebep olabilirdi. Bunun dışında elektronik ortamda sunulan ve bir defa kullanılarak tüketilen mal ve hizmetler de cayma hakkının istisnasını oluşturmaktadır.